"Od ponad stu lat patrzymy w niebo nie tylko z ciekawością, ale i z naukową pasją. To właśnie dzięki balonowi Victor Hessa i jego odkryciu pozaziemskiego promieniowania rozpoczęła się era badań, które dziś kontynuują młodzi ludzie – z pomocą nowoczesnych narzędzi, wiedzy i wsparcia środowisk naukowych. W duchu tej tradycji, w ramach Pikniku Klubu Młodego Odkrywcy (KMO) zorganizowanego przez Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne w Niepołomicach (MOA), zrealizowano niezwykłe przedsięwzięcie edukacyjno-badawcze z udziałem uczniów, studentów i opiekunów naukowych. Klub Młodego Odkrywcy to ogólnopolski program edukacyjny koordynowany przez Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, rozwijany i upowszechniany w Polsce i za granicą przy wsparciu finansowym Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Dzięki wcześniej nawiązanej współpracy pomiędzy Grzegorzem Sękiem (MOA) i prof. Tadeuszem Wibigiem (Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego), możliwe było przygotowanie i przeprowadzenie wyjątkowego wspólnego eksperymentu balonowego.
Do stratosfery wyniesiono ładunek badawczy składający się z klisz fotograficznych przygotowanych przez Lilianę Kromkę, uczennicę związaną z MOA, oraz stacji do detekcji promieniowania kosmicznego, zaprojektowanej i zbudowanej przez uczniów łódzkich szkół średnich oraz studentów Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej UŁ w ramach projektu „Kosmos widziany z Łodzi 2”, realizowanego ze środków programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
To jedno z nielicznych w Polsce przedsięwzięć, w którym uczniowie i studenci samodzielnie konstruują aparaturę badawczą, a następnie uczestniczą w rzeczywistym eksperymencie stratosferycznym we współpracy z profesjonalnym obserwatorium astronomicznym. „To było nie tylko doświadczenie naukowe, ale też prawdziwa przygoda badawcza. Współpraca z MOA dała nam możliwość pracy w warunkach, które rzadko zdarzają się w edukacji szkolnej.” – relacjonował jeden z uczniów biorących udział w wydarzeniu. Eksperyment był nie tylko wartością samą w sobie – jego wyniki i przebieg stały się również podstawą dalszych działań edukacyjnych i popularyzatorskich.
Już podczas Pikniku Klubu Młodego Odkrywcy uczniowie zaangażowani w projekt mieli okazję zaprezentować swoje działania i opowiedzieć o przebiegu eksperymentu społeczności, która licznie przybyła do MOA w Niepołomicach. Spotkało się to z dużym zainteresowaniem odwiedzających – dzieci, młodzieży, rodziców oraz pasjonatów nauki. Dodatkowo, uczestnicy projektu z łódzkich szkół średnich prezentowali efekty eksperymentu w swoich macierzystych placówkach, dzieląc się wiedzą i doświadczeniem z rówieśnikami oraz lokalnym środowiskiem.
W ten sposób działania badawcze zyskały szeroki zasięg popularyzatorski, stając się inspiracją do dalszego zgłębiania fizyki i nauk przyrodniczych. Dzięki finansowaniu z programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki, możliwe było zrealizowanie projektu „Kosmos widziany z Łodzi 2”.
Natomiast szeroka obecność działań podejmowanych przez uczniów zaangażowanych w projekt w przestrzeni miejskiej i edukacyjnej Łodzi jest możliwa dzięki wsparciu promocyjnemu i organizacyjnemu w ramach projektu, który jest dofinansowany z programu "Łódź Akademicka - naukowa, kreatywna i innowacyjna 2025", ze środków Miasta Łodzi.
